Η ευσεβής ψήφος στην Τουρκία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η ευσεβής ψήφος στην Τουρκία

Οι τουρκικές εκλογές, το ρακί των Αλεβιτών, και η στάση των Τούρκων Σουνιτών

Η εντόνως συντηρούμενη, υποβόσκουσα θρησκευτική ένταση σε εκλογική αναμέτρηση που εξελίσσεται σε χώρα μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ αποτελεί μια νέα πραγματικότητα για τον Δυτικό κόσμο, που δεν εξορκίζεται με δογματικές αρχές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και χαλαρών πολιτικών δηλώσεων για σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συνθηκών. Απαιτείται πολύ σοβαρή πολιτική διεργασία προκειμένου η Ευρώπη, το ΝΑΤΟ, και οι ΗΠΑ να ανακτήσουν σχέσεις εμπιστοσύνης και κοινού γεωστρατηγικού προσανατολισμού με την Τουρκία μετά τις εκλογές που θα φέρουν πίσω από το εκλογικό παραβάν του Τούρκους ψηφοφόρους την 14η Μαΐου του 2023. Η κοινωνική διαστρωμάτωση και η θρησκευτική προσήλωση των Τούρκων ψηφοφόρων, ιδιαίτερα των γυναικών και των νεότερων σε ηλικία ψηφοφόρων, οι οποίες δεν φαίνεται να διαφοροποιούνται από τον αυστηρό θρησκευτικό προσανατολισμό που έχει επιτύχει η διακυβέρνηση Ερντογάν, μάλλον κρύβει εκπλήξεις ως προς το τελικό αποτέλεσμα πολιτικής διακυβέρνησης που προτιμούν οι Τούρκοι πολίτες, αλλά και οι μουσουλμανικές χώρες συνολικά. Δύσκολα θα στηριζόταν από τις εσωτερικές δυνάμεις της χώρας, αλλά και από τα συγγενικά σουνιτικά κράτη ένα σχήμα διακυβέρνησης που προωθεί την δημοκρατική διακυβέρνηση υπό την ηγεσία Αλεβίτη πολιτικού ο οποίος στηρίζεται από τους Κούρδους της Τουρκίας, που κατηγορούνται για αποσχιστικές τάσεις στρεφόμενες κατά της εδαφικής κυριαρχίας της Τουρκίας.

Η Ελλάδα, σημαντικός και αξιόπιστος εταίρος, σύμμαχος, και γείτονας δεν επιτρέπεται να λείπει από την εξελισσόμενη πραγματικότητα στην περιοχή μας και οφείλει να συνεχίσει την διερεύνηση σε βάθος, με κάθε ενδεδειγμένο τρόπο, πιθανοτήτων σταθεροποίησης στην περιοχή και διατήρησης σημαντικού δημιουργικού ρόλου. Παραμερίζοντας κάθε λαϊκισμό και προσπάθεια ανατροπής της εξωστρεφούς περιεκτικής διπλωματίας η Ελληνική Εξωτερική Πολιτική δεν μπορεί παρά μεθοδικά να προβάλλει όρους που διευκολύνουν την ανάκτηση της εμπιστοσύνη και του αμοιβαίου σεβασμού μεταξύ των δυο νατοϊκών συμμάχων, αλλά και της καλής γειτονίας στην ευρύτατη περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης, των Βαλκανίων και της περιοχής ΜΕΝΑ (Middle East, North Africa) .

Ο ρόλος της χώρας μας στην περιοχή καθημερινά βαίνει απαιτητικότερος. Για την επιτυχή εξέλιξη των διευρυμένων κοινών επιδιώξεων, πρωτίστως απαιτείται η επιτευχθείσα διατήρηση της εσωτερικής μας συνοχής και σταθερότητας, που μας επιτρέπει να συνομιλούμε με όλες τις χώρες ως ισχυρός πολιτικός συντελεστής στην διαμόρφωση προϋποθέσεων σταθερότητος και αμοιβαίας κατανόησης, αλλά και ως αξιόπιστος φίλος και εταίρος, που δεν προτάσσει οποιαδήποτε διαμεσολαβητικά οφέλη, παρά μόνο σεβασμό των κυριαρχικών του δικαιωμάτων και των αρχών που ορίζονται από το διεθνές δίκαιο, την Ευρωατλαντική συμμαχία, και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Η Τουρκία προφανώς και βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σημαντική πρόκληση που θα πρέπει να αντιμετωπισθεί μέσα από την εσωτερική δημοκρατική εκλογική διαδικασία. Οι τουρκικός λαός καλείται το 2023, σε μια σημαντική στιγμή της ιστορίας του, να λάβει αποφάσεις με τις οποίες θα καθορίσει το μέλλον του. Ίσως τις επιλογές του να θεώρησε ότι τις δρομολόγησε ήδη από το 2000 με την συνεχή πολιτική ενίσχυση και εμπιστοσύνη που παρείχε στο κόμμα του νυν προέδρου. Ήταν η εποχή που η Δύση και οι ΗΠΑ γοητεύονταν από τον πολιτικό λόγο του Ερντογάν. Ο ανερχόμενος το 2000 Τούρκος ισλαμιστής πολιτικός στενά καθοδηγούμενος από το μέντορά του και θρησκευτικό του καθοδηγητή Φετουλάχ Γκιουλέν φαινόταν ότι έπειθε την διεθνή κοινότητα, κυρίως ΗΠΑ και ΕΕ, ότι επιλέγει το κοσμικό Ισλάμ και την δημοκρατία για την εξέλιξη της τουρκικής κοινωνίας και των πολιτικών διεργασιών.

Έστω και με την καθυστέρηση που επέβαλε το καθεστώς Ερντογάν, υποστηριζόμενο από την πλειοψηφία των Τούρκων εκλογέων, η χώρα εισέρχεται σε σημείο καμπής και το εκλογικό αποτέλεσμα θα καθορίσει τη μελλοντική εξέλιξη της χώρας τους. Την ίδια στιγμή Τούρκοι πολίτες, κόμματα, επιχειρηματίες, Ένοπλες Δυνάμεις, δικαστές, και διπλωμάτες που συναπαρτίζουν το ισλαμο-κεμαλικό κατεστημένο στην Τουρκία γνωρίζουν ότι οι εκλογές της 14ης Μαΐου δεν ορίζουν μόνο εσωτερικές εξελίξεις, αλλά και την αντιμετώπιση που θα επιλέξουν από την πλευρά τους σύμμαχοι, εταίροι, φίλοι, και στο σύνολό της η διεθνής κοινότητα.

Το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών θα σηματοδοτήσει είτε την διάθεση για πολιτική που στρέφεται προς την κατεύθυνση των συνολικών συμφερόντων συμμάχων, φίλων, και εταίρων είτε προς τις πολιτικές που καθοδηγούνται από τις νέες ανειλημμένες υποχρεώσεις έναντι της Μόσχας και τις εκφρασμένες επιθυμίες πρόσδεσης στο άρμα της Κίνας˙ πολιτικά βαρύτατες και ανισοβαρείς προτιμήσεις για την Άγκυρα που οφείλει να αντιληφθεί ότι προσανατολίζεται προς συστήματα δύο υπερδυνάμεων των οποίων το ειδικό βάρος της πολιτικής, στρατιωτικής, και οικονομικής τους ισχύος ξεπερνά υπέρμετρα κάθε τουρκική φιλοδοξία.

Οι ανταγωνισμοί Κίνας-Ρωσίας κυριαρχούν ακόμη και στην πολύ πρόσφατη προσπάθειά τους να συντονιστούν για να περιορίσουν την πίεση που δέχονται από την Δύση, αλλά και για να επιτευχθεί ανακωχή στην Ουκρανία. Η διελκυστίνδα Μόσχας-Πεκίνου εντείνεται από την μεταξύ τους αδιαμόρφωτη και αρρύθμιστη σχέση, επηρεάζοντας την συμπεριφορά των ασθενέστερων συνομιλητών τους, κυρίως όταν αυτοί θεωρούν ότι ισότιμα τους ανήκει η αναγνώριση περιφερειακού παράγοντα. Με την αγωνία της η Τουρκία, την στιγμή που προφανώς αναζητά επιστροφή σε κανονικότητα σχέσεων όπως τις αντιλαμβάνονται η Δύση και οι Μουσουλμανικές χώρες, προστρέχει σε κάθε τετραμερή που συγκαλείται από τον πρόεδρο Πούτιν, επειδή αναζητούνται όσο το δυνατόν ασφαλέστεροι διέξοδοι από τον απομονωτισμό που οι ίδιοι προκάλεσαν με τις αυταρχικές και προκλητικές συμπεριφορές τους.