Η αρχή της ιστορίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η αρχή της ιστορίας

Επιβιώνοντας στην εποχή του καταστροφικού κινδύνου

Αυτά που αλλάζουν το παιχνίδι μέχρι στιγμής είναι σε έλλειψη. Δεδομένων των διακυβευμάτων, οι κοινωνίες έχουν κάνει μέχρι σήμερα πολύ λίγα για να προστατεύσουν το μέλλον τους. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, την Σύμβαση για τα Βιολογικά Όπλα (Biological Weapons Convention, BWC), η οποία απαγορεύει την ανάπτυξη, αποθήκευση, και απόκτηση βιολογικών όπλων. Ο ειδικός σε θέματα εθνικής ασφάλειας Daniel Gerstein την περιέγραψε ως «την πιο σημαντική συνθήκη ελέγχου των όπλων του 21ου αιώνα», ωστόσο στερείται μηχανισμού επαλήθευσης, και ο προϋπολογισμός της είναι υποβαθμισμένος σε σχέση με εκείνον του Met Gala [στμ: είναι το ετήσιο γκαλά μόδας με σκοπό την συγκέντρωση χρημάτων για το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης]. Σαν να μην ήταν αυτό μια αρκετή παρωδία, η BWC αγωνίζεται να συγκεντρώσει ακόμη και τις πενιχρές συνεισφορές που της οφείλουν -μια έκθεση του 2018 από τον πρόεδρο της Σύμβασης θρηνούσε την «επισφαλή και επιδεινούμενη κατάσταση της οικονομικής κατάστασης της BWC … λόγω της μακροχρόνιας μη καταβολής των οφειλόμενων εισφορών από ορισμένα κράτη-μέλη».

Ούτε η διαχείριση των μη βιολογικών κινδύνων εμπνέει εμπιστοσύνη. Η έρευνα που στοχεύει στην αποτροπή της απώλειας ελέγχου σε συστήματα τεχνητής νοημοσύνης παραμένει ένα μικρό κλάσμα της συνολικής έρευνας για την τεχνητή νοημοσύνη [23]. Και οι στρατοί χρησιμοποιούν θανατηφόρα αυτόνομα όπλα στο πεδίο της μάχης, ενώ οι προσπάθειες περιορισμού τέτοιων οπλικών συστημάτων έχουν σταματήσει εδώ και χρόνια στον ΟΗΕ. Η εγχώρια κατάσταση δεν φαίνεται πολύ καλύτερη -λιγότερο από το 1% του αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ είναι αφιερωμένο στην βιοάμυνα και το μεγαλύτερο μέρος αυτού προορίζεται για την αντιμετώπιση απειλών όπως ο άνθρακας. Ακόμη και όταν η COVID-19 [24] σκότωσε έναν στους 500 ανθρώπους ανά τον κόσμο και προκάλεσε οικονομική ζημιά αξίας 16 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Κογκρέσο δεν μπορούσε να συμφωνήσει να παράσχει ένα μετριοπαθές ποσό 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την ενίσχυση της ετοιμότητας για την πανδημία.

Αυτό το είδος μείωσης του ρίσκου είναι τόσο παραμελημένο που οι ευκαιρίες για θετική αλλαγή αφθονούν. Μια ιστορία επιτυχίας για τον μετριασμό του υπαρξιακού ρίσκου είναι το πρόγραμμα Spaceguard της NASA. Με κόστος λιγότερο από 5 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, από την έναρξή του το 1998 έως το 2010, οι επιστήμονες παρακολούθησαν περισσότερο από το 90% των απειλητικών για εξαφάνιση [της γης] αστεροειδών, αυξάνοντας κατά την διαδικασία την ακρίβεια των προβλέψεών τους και μειώνοντας την καλύτερη εκτίμηση ρίσκου ότι κάποιος [αστεροειδής] θα χτυπήσει την γη κατά έναν συντελεστή του δέκα. Σκεφτείτε επίσης ότι κατά την διάρκεια της πανδημίας COVID-19, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δαπάνησε 18 δισεκατομμύρια δολάρια για την Operation Warp Speed ώστε να επιταχύνει την ανάπτυξη εμβολίων. Το πρόγραμμα οδήγησε σε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια τα οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες μπόρεσαν να αγοράσουν σε τιμή που αποτελούσε ένα μικρό κλάσμα των κοινωνικών ωφελειών των εμβολίων, οι οποίες εκτιμάται ότι ανέρχονται σε δεκάδες τρισεκατομμύρια δολάρια. Ο οικονομολόγος Robert Barro υπολόγισε ότι μεταξύ Σεπτεμβρίου 2021 και Φεβρουαρίου 2022, αυτά τα εμβόλια έσωσαν ζωές Αμερικανών με κόστος μεταξύ 55.000 και 200.000 δολαρίων το καθένα, περισσότερες από 20 φορές πάνω από το κατώφλι κόστους-αποτελεσματικότητας που συνήθως πρέπει να πληρούν οι πολιτικές σωτηρίας.

07092023-4.jpg

Μια επίδειξη για την κλιματική αλλαγή στο Λονδίνο, τον Σεπτέμβριο του 2019. Hannah McKay / Reuters
-----------------------------------------------------------------

Εάν οι καλύτεροι και εξυπνότεροι του κόσμου περάσουν μπροστά και οι κυβερνήσεις ή ο ιδιωτικός τομέας παράσχουν χρηματοδότηση, μπορούμε να επιτύχουμε ακόμη πιο εντυπωσιακές επιτυχίες. Για παράδειγμα, αν και πρέπει ακόμη να ξεπεράσει σημαντικά τεχνικά εμπόδια, η εκτεταμένη μεταγονιδιωματική αλληλουχία των λυμάτων θα βοηθούσε στην ανίχνευση νέων ασθενειών σε ένα στάδιο όπου μπορούν ακόμη να περιοριστούν και να εξαλειφθούν. Το Παρατηρητήριο Νουκλεϊκών Οξέων (Nucleic Acid Observatory), που εδρεύει στο Massachusetts Institute of Technology (ΜΙΤ), επιδιώκει ακριβώς αυτό το όραμα. Ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει επίσης να αναπτύξουν καλύτερο εξοπλισμό ατομικής προστασίας και να κάνουν περαιτέρω έρευνα για την τεχνολογία αποστείρωσης, όπως η Far UVC -μια διαδικασία ιονίζουσας ακτινοβολίας που, εάν είναι επιτυχής, θα μπορούσε να προσφέρει μια σχεδόν καθολική άμυνα έναντι των παθογόνων και να εγκατασταθεί σε οποιοδήποτε κτίριο. Όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη [25], η έρευνα που στοχεύει στο να κάνει τα συστήματα ασφαλή και αξιόπιστα πρέπει να δεκαπλασιαστεί. Το κοινό νήμα που διέρχεται από μέτρα όπως αυτά είναι η έμφαση σε αμυντικές στρατηγικές που δεν δημιουργούν ή ενισχύουν από μόνες τους άλλους κινδύνους.

Είναι επίσης δυνατή η πρόοδος σε άλλους τομείς. Η συλλογή και ανάλυση πληροφοριών που στοχεύουν στις γνωστές πηγές κινδύνων μεγάλης κλίμακας θα είναι κρίσιμης σημασίας. Και παρόλο που η επίτευξη πλήρους βεβαιότητας είναι αδύνατη (όπως είπε κάποτε ο αστρονόμος Carl Sagan, «Οι θεωρίες που αφορούν το τέλος του κόσμου δεν υπόκεινται σε πειραματική επαλήθευση —ή τουλάχιστον, όχι περισσότερες από μια φορές»), η σάρωση και η πρόβλεψη του τι βρίσκεται στον ορίζοντα μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό νέων ανησυχιών. Σε αυτό το πνεύμα, είναι ενθαρρυντικό ότι η πιο πρόσφατη έκθεση Global Trends από το Εθνικό Συμβούλιο Πληροφοριών (National Intelligence Council) περιλάμβανε μια συζήτηση για την έννοια του υπαρξιακού κινδύνου, ζητώντας «την ανάπτυξη ανθεκτικών στρατηγικών για επιβίωση».