Η εποχή της ενεργειακής ανασφάλειας

Οι αξιωματούχοι μπορούν επίσης να κάνουν χρήση νέων εργαλείων για την διαχείριση της ζήτησης ενέργειας χωρίς να ενοχλούν μαζικά τους καταναλωτές ή να δημιουργούν πολιτικούς πονοκεφάλους. Για παράδειγμα, η ψηφιακή τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει τους καταναλωτές να μετατοπίσουν δραστηριότητες έντασης ενέργειας σε ώρες χαμηλής ζήτησης της ημέρας (όπως η λειτουργία πλυντηρίων πιάτων και στεγνωτηρίων ρούχων κατά την διάρκεια της νύχτας) ή να τους παρακινήσει να εξοικονομήσουν ενέργεια χαμηλώνοντας τους θερμοστάτες σε ακάλυπτους χώρους. Η τεχνητή νοημοσύνη θα διαδραματίσει επίσης έναν αυξανόμενο ρόλο —για παράδειγμα, μειώνοντας τον χρόνο που τα ενεργειακά συστήματα είναι εκτός λειτουργίας για συντήρηση, προβλέποντας την ζήτηση και βελτιώνοντας την αποθήκευση. Τέτοια εργαλεία θα ήταν χρήσιμα τον Δεκέμβριο του 2022, όταν οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων στο Τέξας υποτίμησαν πολύ την ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας που θα χρειάζονταν οι πελάτες, και η πολιτεία μόλις που απέφυγε τις εκτεταμένες διακοπές ρεύματος. Τέλος, οι αξιωματούχοι θα πρέπει να αποφύγουν την πρόωρη απόσυρση πηγών ηλεκτρικής ενέργειας από καύση ορυκτών που μπορούν να εξισορροπήσουν το δίκτυο και να εξασφαλίσουν αξιοπιστία προτού οι εναλλακτικές λύσεις είναι πλήρως ικανές να παρέχουν το απαραίτητο επίπεδο υπηρεσιών.

Ένα ανθεκτικό σύστημα πρέπει επίσης να μπορεί να αντιμετωπίσει απροσδόκητους κραδασμούς και διακοπές τροφοδοσίας. Για δεκαετίες, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε δύο τύπους αποθεμάτων ασφαλείας: την πλεονάζουσα ικανότητα των χωρών παραγωγής πετρελαίου (ιδίως της Σαουδικής Αραβίας) και τα στρατηγικά αποθέματα, τα οποία τα μέλη του ΔΟΕ καλούνται να διατηρούν ως μέρος μιας συμφωνίας που συνήφθη μετά το αραβικό εμπάργκο πετρελαίου στην δεκαετία του 1970. Αυτά τα ιστορικά αποθέματα θα εξακολουθούν να έχουν σημασία καθώς εξελίσσεται η μετάβαση -ακόμη περισσότερο εάν, όπως φαίνεται πιθανό σήμερα, οι μειώσεις του ενεργειακού εφοδιασμού και των επενδύσεων δεν συγχρονίζονται με τη μείωση της ζήτησης, οδηγώντας σε λιγότερη χαλαρότητα του συστήματος για την διαχείριση απροσδόκητων κραδασμών και μεγαλύτερη αστάθεια. Επιπλέον, είναι σαφές ότι το Ριάντ έχει γίνει πολύ λιγότερο πρόθυμο να βουτήξει στην πλεονάζουσα δυναμικότητά του όποτε το απαιτεί η Ουάσιγκτον. Καθώς η παραγωγή άνθρακα μειώνεται σε μια οικονομία που απο-ανθρακοποιείται, θα υπάρχουν λιγότερες ευκαιρίες για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας να εναλλάσσονται μεταξύ φυσικού αερίου και άνθρακα, όπως κάνουν πολλοί τώρα. Αυτή η νέα πραγματικότητα θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη αστάθεια στις τιμές του φυσικού αερίου. Και η πρόσφατη αναταραχή στον τομέα της διύλισης που συνέβαλε στην εκτίναξη των τιμών της βενζίνης και του ντίζελ στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν μια υπενθύμιση ότι οι περιορισμένες επενδύσεις στην διύλιση μπορεί να δαγκώσουν τους καταναλωτές πριν η ηλεκτροδότηση των οχημάτων προκαλέσει απότομη πτώση της χρήσης του καυσίμου. Για αυτούς τους λόγους, άλλα στρατηγικά αποθέματα όλων των ειδών θα γίνουν πιο σημαντικά—όχι μόνο εκείνα που περιέχουν πετρέλαιο αλλά και εκείνα του φυσικού αερίου και προϊόντων πετρελαίου όπως το ντίζελ και η βενζίνη.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα χρειαστούν επίσης στρατηγικά αποθέματα των δομικών στοιχείων της καθαρής ενέργειας, σε συνεργασία με τους συμμάχους τους για την συγκέντρωση κρίσιμων ορυκτών όπως το λίθιο, ο γραφίτης, οι σπάνιες γαίες, και το νικέλιο. Αυτός ο συντονισμός θα βελτιωνόταν εάν ο ΔΟΕ είχε ρόλο στην διαπραγμάτευση συμφωνιών, αξιολογώντας ποιες χώρες είναι καλύτερα σε θέση να συνεισφέρουν ποια αποθέματα και παρακολουθώντας τακτικά εάν η σύνθεση των αποθεμάτων ανταποκρίνεται στις τρέχουσες ανάγκες. Ο ΔΟΕ έχει διαδραματίσει θαυμάσια αυτόν τον ρόλο για το πετρέλαιο και τα προϊόντα πετρελαίου και θα μπορούσε να το κάνει ξανά με κρίσιμα ορυκτά εάν τα μέλη του επέλεγαν να επεκτείνουν την εντολή του.

ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΩΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Η επιθυμία για μεγαλύτερη ασφάλεια έχει υποκινήσει την επί δεκαετίες αναζήτηση για «ενεργειακή ανεξαρτησία» στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού. Και λόγω της σχιστολιθικής επανάστασης, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν γίνει ενεργειακά αυτάρκεις σε καθαρούς όρους. Ωστόσο, η χώρα εξακολουθεί να είναι ευάλωτη στους γεωπολιτικούς κινδύνους, διότι σε μια παγκόσμια αγορά, οι κρίσεις της προσφοράς οπουδήποτε επηρεάζουν τις τιμές παντού. Οι υποστηρικτές της μετάβασης σε ένα σύστημα καθαρού μηδενικού άνθρακα έχουν από καιρό προαναγγείλει τη μεγαλύτερη απομόνωση από την γεωπολιτική που πιθανότατα θα προέκυπτε από το τέλος της εποχής των ορυκτών καυσίμων. Αλλά τουλάχιστον για τις επόμενες δεκαετίες, η ενεργειακή ασφάλεια θα προωθηθεί όχι μέσω μεγαλύτερης αυτονομίας, αλλά μέσω μεγαλύτερης ενσωμάτωσης —όπως γινόταν πάντα.

Οι διασυνδεδεμένες και εύρυθμες ενεργειακές αγορές αυξάνουν την ενεργειακή ασφάλεια επιτρέποντας στην προσφορά και την ζήτηση να ανταποκρίνονται στα σήματα τιμών έτσι ώστε ολόκληρο το σύστημα να μπορεί να χειρίζεται καλύτερα τους απροσδόκητους κραδασμούς. Το 2005, όταν οι τυφώνες Κατρίνα και Ρίτα διέκοψαν μεγάλο μέρος των τεράστιων εργασιών παραγωγής και διύλισης της Ακτής του Κόλπου των ΗΠΑ, οι ενεργειακές εταιρείες κατάφεραν να αποτρέψουν τις ελλείψεις καυσίμων εισάγοντας γρήγορα προμήθειες από την παγκόσμια αγορά. Ομοίως, μετά την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα το 2011, η Ιαπωνία μπόρεσε να κλείσει προσωρινά τον τομέα της πυρηνικής ενέργειας επειδή μπορούσε να εισάγει άλλες πηγές καυσίμων από την παγκόσμια αγορά.

Συνάντηση σε πυρηνικό εργοστάσιο κοντά στην Yuzhnoukrainsk, στην Ουκρανία, τον Ιανουάριο του 2023. Nacho Doce / Reuters
---------------------------------------------------------------