Η πραγματική σφαγή των αμνών

Επίσης, η συντριπτική πλειοψηφία των κοτόπουλων που εκτρέφονται για το κρέας τους, διαβιούν σε συνθήκες περιορισμού, συνήθως σε ευρύχωρα παραπήγματα που μπορούν να στεγάσουν περισσότερα από 20.000 πτηνά. Οι συνθήκες συνωστισμού είναι τόσο ασφυκτικές, ώστε το κάθε κοτόπουλο δεν διαθέτει χώρο μεγαλύτερο από το ισοδύναμο ενός κοινού επιστολόχαρτου. Κοντά στους περιορισμούς που επιβάλλονται από αυτού του είδους τις πρακτικές εγκλεισμού, η διαδεδομένη χρήση της επιλεκτικής εκτροφής έρχεται να προσθέτει το δικό της αρνητικό βάρος στην ευζωία δεκάδων δισεκατομμυρίων ζώων ετησίως. Πολύ απλά, τα κοτόπουλα εξαναγκάζονται να μεγαλώνουν πολύ γρηγορότερα και να παχαίνουν πολύ περισσότερο από ό,τι είναι φυσικό ή υγιεινό: το 1925, τα κοτόπουλα έφθαναν να ζυγίζουν 1,13 κιλό μέσα σε περίπου 16 εβδομάδες. Σήμερα, τα κοτόπουλα της εμπορικής κτηνοτροφίας φθάνουν να ζυγίζουν 2,5 κιλά μέσα σε λιγότερο από επτά εβδομάδες. Αυτοί οι αφύσικοι και ταχείς ρυθμοί ανάπτυξης είναι εξουθενωτικοί για πολλά κοτόπουλα, τα οποία υποφέρουν από οστεϊκές παραμορφώσεις, ανωμαλίες στη βάδιση, ρήξεις στους τένοντες και παθήσεις του μεταβολισμού, παρά το γεγονός ότι σφάζονται όταν ακόμη βρίσκονται σε νεαρή ηλικία. Όταν φθάνουν στο ιδανικό βάρος σφαγής, δηλαδή -κατά προσέγγιση- στην 42η ημέρα της ζωής τους, πολλά κοτόπουλα δεν είναι σε θέση να περπατήσουν καλά και υποφέρουν, καθώς τα αδύναμα οστά τους δεν μπορούν να στηρίξουν τα αφύσικα βαριά σώματά τους.

Από τα θηλαστικά που καταναλώνει ο άνθρωπος, τα γουρούνια εκτρέφονται σε μεγάλο αριθμό και είναι -ίσως- τα πιο έξυπνα από τα ζώα που συνήθως τρώγονται. Οι μέθοδοι που ακολουθεί η εμπορική κτηνοτροφία έχουν υποβαθμίσει αυτά τα ζώα σε εγκλεισμό σε μεγάλα υπόστεγα στρωμένα με γυμνό τσιμέντο ή σχάρες, όπου στερούνται οποιουδήποτε νοητικού ερεθίσματος ή στοιχειωδών ανέσεων. Οι συνθήκες αυτές τους προκαλούν εκνευρισμό, ανία και σωματική δυσφορία. Όταν τα θηλυκά ετοιμάζονται να γεννήσουν, συνηθίζουν να κατασκευάζουν μια φωλιά από άχυρα ή φύλλα και μικρά κλαδιά, έτσι ώστε να δημιουργήσουν ένα άνετο και ασφαλές μέρος όπου θα φροντίσουν το μικρό τους. Όμως, σε πολλά από τα σημερινά βιομηχανικά χοιροστάσια, οι χοιρομητέρες εξακολουθούν να κρατούνται σταβλισμένες σε κλουβιά χωρίς την οποιαδήποτε στρωμνή, τόσο στενά ώστε να μη μπορούν ούτε να στριφογυρίσουν ή να κάνουν πάνω από ένα βήμα μπρος ή πίσω. Μόλις φθάσει η στιγμή του τοκετού, μεταφέρονται συνήθως σε ειδικά μεταλλικά κιβώτια, ελάχιστα μεγαλύτερα από τις διαστάσεις του σώματός τους, κατασκευασμένα έτσι ώστε να αποχωρίζουν τη μητέρα από τα χοιρίδια. Σε αυτά τα γυμνά και στενά κιβώτια, που ουσιαστικά κρατούν τα ζώα ακίνητα, οι χοιρομητέρες γεννούν και φροντίζουν τα μωρά τους, αν και μόνο για μια περιορισμένη χρονική περίοδο σε σύγκριση με εκείνη της φυσικής διαδικασίας, επειδή τα χοιρίδια απογαλακτίζονται πριν από την ώρα τους και απομακρύνονται από τη μάνα τους για «πάχυνση». Μετά, τα θηλυκά πρέπει να εγκυμονήσουν και πάλι. Αν και τα κιβώτια τοκετού για τις χοιρομητέρες έχουν ήδη απαγορευθεί σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σιγά-σιγά καταργούνται σε ορισμένες αμερικανικές πολιτείες, χρησιμοποιούνται ευρύτατα αλλού και εξακολουθούν να αποτελούν το κοινό αγροτικό μοντέλο.

Αυτές οι μέθοδοι, που αναπτύχθηκαν κατά τα τελευταία 60 χρόνια, προκειμένου να περιοριστεί η ανάγκη για εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, έχουν ως αποτέλεσμα μια σταθερή παραγωγή, που δεν επηρεάζεται από την εποχή ή τις καιρικές συνθήκες. Η επιδίωξη της αποδοτικότητας και της δημιουργίας οικονομιών κλίμακας, έγινε αιτία να εξαπλωθούν αυτές οι μέθοδοι από τις χώρες της Δύσης σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, ιδιαίτερα σε εκείνες της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής. Το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό για τα ζώα: περισσότερα ζώα σε περισσότερα μέρη ζουν φυλακισμένα σε περιοριστικές συνθήκες, απολύτως αποξενωμένα από το φυσικό τους περιβάλλον. Εξωθούνται σε υπέρβαση των φυσιολογικών ορίων τους, για να παραγάγουν ολοένα και μεγαλύτερες ποσότητες αυγών, γάλακτος και κρέατος. Το τραγικό είναι ότι την ώρα που αυτές οι μέθοδοι τροποποιούνται ή ακόμη και καταργούνται στις χώρες όπου πρωτοεφαρμόστηκαν, καθιερώνονται με την παλιά, απαράλλαχτη μορφή τους σε άλλες χώρες του κόσμου. Η εξαγωγή των βιομηχανοποιημένων μοντέλων ζωικής παραγωγής προξένησε μια χωρίς προηγούμενο δυστυχία στα ζώα, εκτός του ότι επιβάρυνε τους φτωχούς με ακριβότερες τιμές για σιτηρά, ότι προκάλεσε υψηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και μια σειρά απειλών κατά της υγείας του ανθρώπου, όπως είναι οι διάφορες ζωονόσοι και η μόλυνση της γης, της ατμόσφαιρας και των υδάτων.

Η ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΣΤΑΒΛΟΥ

Η επανάληψη των χειρότερων μορφών εντατικής κτηνοτροφίας στις αναπτυσσόμενες χώρες, είναι πολύ λυπηρή είδηση. Υπάρχει όμως ελπίδα: οι λαοί των βιομηχανικών κρατών αρχίζουν να εκδηλώνουν ανησυχία για τη μεταχείριση που έχουν τα ζώα έξω από τα σύνορα των χωρών τους. Παράλληλα, ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες διαθέτουν ήδη νομοθεσία για την προστασία των ζώων, αν και με μεγάλες διαφοροποιήσεις στην εφαρμογή της, ενώ άλλες χώρες όπως η Κίνα, βρίσκονται σε διαδικασία μελέτης του θέματος. Εν τω μεταξύ, οι διεθνείς κανονισμοί παρουσιάζουν κάποια πρόοδο, όπως και οι επιχειρηματικές πολιτικές που ευνοούν τη βελτίωση των συνθηκών ευζωίας των ζώων στις αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Το ζήτημα τώρα είναι το κατά πόσον αυτά τα βήματα μπορούν να ενσωματωθούν σε ένα συγκεντρωτικό και ενιαίο πλαίσιο κανόνων.