Το νέο σύνορο της Φινλανδίας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το νέο σύνορο της Φινλανδίας

Θα επιδιώξει η Ρωσία να διακόψει την προσπάθεια του Ελσίνκι να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ;

Η Φινλανδία, με μια συνταγματική δημοκρατία που ιδρύθηκε το 1919, μια προηγμένη εμπορική οικονομία, και έναν πολύ ικανό στρατό, πληροί με ευκολία όλα τα κριτήρια ένταξης, κάτι που την τοποθετεί σε μια διαφορετική κατηγορία από τα άλλα πρόσφατα επίδοξα [κράτη–μέλη] του ΝΑΤΟ. Οι ένοπλες δυνάμεις του Ελσίνκι είναι επίσης γνωστές στην συμμαχία. Από το 1994 και μετά, η Φινλανδία έχει συμμετάσχει στο πρόγραμμα Συνεργασία για την Ειρήνη (Partnership for Peace) του ΝΑΤΟ, [το οποίο είναι] σχεδιασμένο για την οικοδόμηση της εμπιστοσύνης και της διαλειτουργικότητας μεταξύ του ΝΑΤΟ και άλλων χωρών, μέσω της κοινής κατάρτισης, της εκπαίδευσης και των αναπτύξεων δυνάμεων. Η Φινλανδία έχει συμμετάσχει σε αποστολές υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια, στο Αφγανιστάν, και στο Ιράκ. Είναι επίσης ένας από τους έξι «Εταίρους Ενισχυμένων Ευκαιριών» (Enhanced Opportunities Partners) με τους οποίους το ΝΑΤΟ έχει μοιραστεί πρόσθετους πόρους και πληροφορίες μετά την κατάληψη της Κριμαίας από την Ρωσία. Εκείνο το έτος, το ΝΑΤΟ συνήψε μια συμφωνία υποστήριξης έθνους υποδοχής με την Φινλανδία, επιτρέποντας στην χώρα να λάβει βοήθεια από την συμμαχία σε περίπτωση «καταστροφών, διαταραχών, και απειλών για την ασφάλεια» και εμβαθύνοντας την συμμετοχή της στην εκπαίδευση και τις ασκήσεις του ΝΑΤΟ. Από το 2017, το Ελσίνκι έχει επίσης συντονιστεί με το ΝΑΤΟ σε θέματα κυβερνο-άμυνας και έχει ανοίξει ένα Κέντρο Αριστείας για την Αντιμετώπιση των Υβριδικών Απειλών (Center of Excellence for Countering Hybrid Threats) σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. (Ενώ η έννοια των «υβριδικών απειλών» δεν είναι καλά καθορισμένη, μπορεί να περιλαμβάνει τα πάντα, από τον πόλεμο των πληροφοριών και τις επιχειρήσεις πολιτικής επιρροής έως την χρήση μη κρατικών ενόπλων δρώντων, με ή χωρίς την χρήση τακτικών στρατιωτικών δυνάμεων).

Για αυτούς τους λόγους, το ΝΑΤΟ θα μπορούσε εύκολα να δημιουργήσει μια ταχύρρυθμη διαδικασία προσχώρησης για την Φινλανδία, συμπιέζοντας πιθανώς το χρονοδιάγραμμα σε μόλις ένα μήνα. Το ίδιο είναι πιθανό να ισχύσει και για την Σουηδία. Πράγματι, οι Υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ συζήτησαν αυτά τα δυνητικά νέα αιτήματα ένταξης σε συναντήσεις στις αρχές Απριλίου που περιελάμβαναν τους Σουηδούς και Φινλανδούς ομολόγους τους, υποδεικνύοντας ότι μια τέτοια διαδικασία μπορεί να έχει ήδη ξεκινήσει.

Εντούτοις, η προσχώρηση της Φινλανδίας στην συμμαχία θα μπορούσε να καθυστερήσει λόγω της απαίτησης για νομική επικύρωση από έκαστο από τα 30 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Στην πιο πρόσφατη περίπτωση επικύρωσης, της Βορείου Μακεδονίας, αυτή η διαδικασία χρειάστηκε σχεδόν ένα χρόνο. Ενώ φαίνεται ότι όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ θέλουν να ενταχθεί η Φινλανδία, υπάρχει ανησυχία μεταξύ ορισμένων αναλυτών ότι ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, ίσως απειλήσει να επιβραδύνει την διαδικασία, προκειμένου να κερδίσει κάποια πολιτικά αντισταθμίσματα (quid pro quo) -πιθανότατα όχι από το ΝΑΤΟ αυτό καθαυτό, αλλά από την ΕΕ. Ως δεξιός αυταρχικός εθνικιστής, γνωστός για τα συνεχή ανοίγματά του στην Ρωσία, ο Όρμπαν φιλονικεί με το Ελσίνκι από το 2019, όταν η Φινλανδία κατείχε την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ και ξεκίνησε τις ακροάσεις (με εντολή του κοινοβουλίου της ΕΕ) για το εάν θα έπρεπε να περικοπούν τα δικαιώματα ψήφου της Ουγγαρίας στην ΕΕ υπό το φως των παραβιάσεων του κράτους δικαίου από τον Όρμπαν στο εσωτερικό. Τώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απειλεί να παρακρατήσει από την Βουδαπέστη τις πληρωμές υποστήριξης για την COVID-19, λόγω των κατηγοριών για κυβερνητική διαφθορά και τις πολιτικές του Όρμπαν εναντίον των ΛΟΑΤΚΙ. Δεδομένου ότι δεν είναι όλα τα μέλη της ΕΕ μέλη του ΝΑΤΟ και δεδομένου ότι η ΕΕ και το ΝΑΤΟ εξυπηρετούν θεμελιωδώς διαφορετικούς σκοπούς, οποιεσδήποτε απαιτήσεις του Όρμπαν να συνδεθούν οι δύο [θεσμοί] θα μπορούσαν να περιπλέξουν την διαδικασία ένταξης και να απαιτήσουν εκτεταμένους διπλωματικούς ελιγμούς.

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟ ΚΕΝΟ

Μια άμεση ρωσική στρατιωτική επίθεση στην Φινλανδία δεν φαίνεται πιθανή. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτο οπτικό υλικό, η Μόσχα έχει ήδη αρχίσει να μετακινεί πρόσθετα βαρέα οπλικά συστήματα και πυραύλους προς τα φινλανδικά σύνορα, ως απάντηση στις αναφορές των media σχετικά με την πιθανή προσπάθεια ένταξης της Φινλανδίας. Αλλά οι σχεδιαστές του Κρεμλίνου πιθανώς θα το σκέφτονταν ξανά πριν περάσουν αυτή την γραμμή. Από το 2014 και μετά, οι αμυντικές δυνάμεις του Ελσίνκι [που αριθμούν] 280.000 μέλη έχουν αναδιαμορφωθεί ώστε να ανταποκρίνονται ταχέως στον ρωσικού τύπου υβριδικό πόλεμο. Στις αρχές Απριλίου, η φινλανδική κυβέρνηση ενέκρινε περαιτέρω μια εφάπαξ εκτίναξη των αμυντικών δαπανών κατά 2 δισεκατομμύρια δολάρια, μια αύξηση 70% στον συνήθη ετήσιο στρατιωτικό προϋπολογισμό της. Ο προϋπολογισμός δίνει έμφαση στην συνοριακή άμυνα και την αεράμυνα, και η αύξηση ίσως έχει σχεδιαστεί για να ωθήσει την Φινλανδία πάνω από τον στόχο του ΝΑΤΟ να δαπανούν τα μέλη του το 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα. Καθώς οι ρωσικές δυνάμεις έχουν κολλήσει στην Ουκρανία, είναι επίσης αμφίβολο εάν η Μόσχα έχει την ικανότητα να αναλάβει ένα επιπλέον θέατρο επιχειρήσεων.