Βασίλης Σιταράς

O πραγματικός φόβος της Ρωσίας ή, καλύτερα, του κ. Πούτιν είναι η επέκταση, μέχρι τα σύνορα της χώρας, της αληθινής δημοκρατίας εις βάρος της σοβιετικής νοοτροπίας. Ειδικά δε μια δημοκρατική και ευημερούσα Ουκρανία, λόγω μεγέθους και εγγύτητας, θα συνιστούσε όντως υπαρξιακή απειλή, όχι βεβαίως για την ίδια την Ρωσία ως κρατική οντότητα, αλλά για το σημερινό, ανελεύθερο καθεστώς της.

Η επιβίωση και μετά την κοσμογονία του 1991 της άρχουσας ελίτ του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης σε θέσεις-κλειδιά, υπήρξε το πλέον καίριας σημασίας γεγονός, που καθόρισε, εν πολλοίς, και τη μοίρα του μετασοβιετικού κόσμου.

Εάν εξαρχής τα εξοπλιστικά προγράμματα στην Ελλάδα διέπονταν από τις αρχές της διοικητικής ορθολογικότητας, σήμερα θα είχαμε ένα σαφώς ισχυρότερο αποτρεπτικό οπλοστάσιο με την ίδια ακριβώς δαπάνη ή, έστω, ένα περίπου ισοδύναμο οπλοστάσιο, αλλά με πολύ μικρότερη δαπάνη.

Όταν εξετάζει κανείς την δυνατότητα μεταφοράς ενεργειακών πόρων από την Κασπία προς την Δύση, τρεις είναι οι παράμετροι που δεν πρέπει να παραγνωρίζει: Πρώτον, την σχετικά μεγάλη απόσταση, που συνεπάγεται υψηλό μεταφορικό κόστος. Δεύτερον, το αυξημένο «ειδικό βάρος» της Ρωσίας. Τρίτον, το γεγονός πως ενδιαφέρον για τους ίδιους ακριβώς ενεργειακούς πόρους επιδεικνύουν, εκτός από την Ευρώπη, και οι αναδυόμενες δυνάμεις Κίνα-Ινδία.

Η ενεργειακή διπλωματία της Ρωσίας επί Βλαντιμίρ Πούτιν σε καμιά περίπτωση δεν περιορίζεται στο αέριο και τους υδρογονάνθρακες, ούτε καν στα συμβατικά καύσιμα εν γένει. Περιλαμβάνει και την πλέον υποσχόμενη, κατά την άποψή μου, τουλάχιστον, μορφή ενέργειας: Την ατομική.

Με την εξαίρεση ελάχιστων ισχυρών χωρών στις οποίες δεν συγκαταλέγεται η Ελλάδα, διεθνείς συνεργασίες ενεργειακής φύσεως στηριζόμενες πρωτίστως σε πολιτικά ή συναφή άσχετα με την αγορά κριτήρια (τα οποία αρέσκονται να θέτουν τα κράτη) είναι καταδικασμένες.